Δευτερολογία Ευάγγελου Βενιζέλου στην πανελλήνια συνάντηση στελεχών του ΠΑΣΟΚ

Φίλες και φίλοι, άκουσα με προσοχή τις παρεμβάσεις κι ευχαριστώ πολύ για την ετοιμότητα να μετάσχετε στη συζήτηση αυτή.

Θεωρώ ότι οι πολύ περισσότεροι και οι πολλές περισσότερες που δεν πήραν το λόγο, το έκαναν όχι γιατί δεν έχουν να πουν τα ίδια ή και σπουδαιότερα πράγματα, αλλά γιατί με τη σιωπή τους θέλουν να δηλώσουν την ετοιμότητά τους, τη συστράτευσή της, την αγωνία τους και επιφυλάσσονται να μιλήσουν συνομιλώντας με τη βάση, με τον πολίτη, επί του πεδίου, εκεί που οι πολίτες ζουν, αγωνιούν, δουλεύουν, ή ψάχνουν να βρουν δουλειά, εκεί που πάλλεται η καρδιά της ελληνικής κοινωνίας.

Ευχαριστώ λοιπόν και αυτούς που τοποθετήθηκαν σε μια διαδικασία που δεν είναι διαδικασία οργάνου του ΠΑΣΟΚ, αλλά διαδικασία συστράτευσης και ενεργοποίησης στελεχών, αλλά και τους πολύ περισσότερους που δε μίλησαν.

Θα μου επιτρέψετε να σας πληροφορήσω ότι κατά τη διάρκεια της δικής μας συνάντησης και συζήτησης, ο κ. Τσίπρας έδωσε την καθιερωμένη συνέντευξη Τύπου στη Θεσσαλονίκη όπου τα πράγματα επιδεινώθηκαν σε σχέση με τη χθεσινή του ομιλία.

 Γιατί ούτε λίγο ούτε πολύ, είπε μεταξύ άλλων ότι στις διεθνείς του επαφές, όπως αυτή που έκανε στο ωραίο Κόμο πριν από λίγες ημέρες, παραλιμνίως ,σχημάτισε ούτε λίγο ούτε πολύ την εντύπωση ότι στο δίλημμα των Ευρωπαίων να συναλλάσσονται με μια παραπαίουσα κυβέρνηση που είναι η δική μας, αυτή που ψήφισε δηλαδή ο ελληνικός λαός, γιατί η κυβέρνηση αυτή έχει εντολή, την εντολή του Ιουνίου του 2012 και την επερχόμενη κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, ίσως κατά βάθος η Ευρώπη να θέλει ένα σταθερό και αξιόπιστο συνομιλητή που είναι ο ΣΥΡΙΖΑ.

Τον καλώ λοιπόν ν’ αποδεχθεί την πάντοτε επίκαιρη και ισχύουσα πρότασή μου που την έχω διατυπώσει από τον Ιούνιο του 2012, να έρθει αυτός και το κόμμα του να συμπράξει στην Εθνική Ομάδα Διαπραγμάτευσης με τους Ευρωπαίους εταίρους και με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.

Να έρθει να πάρει μέρος στις συζητήσεις, στις επαφές, ν’ αναπτύξει τις θέσεις του, να δει τι πιθανότητες αποδοχής έχουν και τι αντιδράσεις προκαλούν, να συστρατευθεί με τις άλλες εθνικές φιλοευρωπαϊκές δυνάμεις αφού θ’ απευθυνθεί στην Ευρώπη και αφού τα περιμένει όλα από την Ευρώπη και αφού έχει μια πρόταση για τον προοδευτικό μετασχηματισμό της Ευρώπης.

Αλλά οι λαοί της Ευρώπης ψήφισαν πριν από λίγες εβδομάδες και ψήφισαν μ’ έναν παράδοξο τρόπο. Ψήφισαν δυνάμεις οι οποίες είναι σε μεγάλο βαθμό ακροδεξιές και ευρωσκεπτικιστικές. Και λογικό είναι, αντίστροφα τώρα, από τη μεριά των Ευρωπαίων εταίρων μας και του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, που θέλουν να έχουν μια αξιόπιστη χώρα ως εταίρο, να ζητηθούν δεσμεύσεις και από την αξιωματική αντιπολίτευση για τον τρόπο με τον οποίο πορεύεται η χώρα.

Αρκεί να συμφωνήσουμε ότι πορευόμαστε στην ασφαλή και οριστική έξοδο από την κρίση, στην έξοδο από το μνημόνιο και στην απαλλαγή μας από το ζυγό της τρόικας.

Γιατί, εμείς αυτό θέλουμε, αλλά ο κ. Τσίπρας προτείνει τη διαρκή παραμονή υπό το ζυγό της τρόικας, το διαρκές μνημόνιο και τη διαρκή ταπείνωση της χώρας. Γιατί αυτό είναι στην πραγματικότητα το δίλημμα. Και επ' αυτού πρέπει ν’ απαντήσουν οι Έλληνες πολίτες.

Αν ο κ. Τσίπρας θεωρεί ότι το γήπεδο της μακράς προεκλογικής περιόδου- που θέλει να εγκαινιάσει λέγοντας αυτά που λέει για τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας- είναι η συζήτηση για το χρέος όπως το νομίζει αυτός και όπως σας το περιγράφουμε εμείς, όπως σας το περιγράφω εγώ ή η ιδέα ότι μπορεί να πάμε ξανά σε πρωτογενή ελλείμματα της τάξεως του 12,5% των2 6 δισεκατομμυρίων, όσο ήταν το πρωτογενές έλλειμμα της χώρας, του έτους δηλαδή, χωρίς κόστος εξυπηρέτησης του χρέους το 2009, ο ελληνικός λαός πρέπει ν’ αποφασίσει.

Ναι, είναι πολύ δελεαστικό να λες στο μικροσυνταξιούχο «θα σου δώσω και δώρο Χριστουγέννων και δώρο Πάσχα». Είναι πολύ δελεαστικό να λες ότι «θ’ αυξήσω τον κατώτατο μισθό και το κατώτατο ημερομίσθιο. Είναι πολύ δελεαστικό να λες «θα καταργήσω τον ΕΝΦΙΑ».

Αλλά πρέπει να του εγγυηθείς ότι το δημόσιο Ταμείο θα μπορεί να πληρώσει μισθούς. Πρέπει να του εγγυηθείς ότι θα υπάρχει ασφαλιστικό σύστημα, θα υπάρχουν Ασφαλιστικά Ταμεία τα οποία να μπορούν να καταβάλλουν έστω μειωμένες συντάξεις. Γιατί η χώρα λόγω πρωτογενών ελλειμμάτων, δε μπορούσε να πληρώσει μισθούς και συντάξεις.

Αυτή είναι η πραγματικότητα. Όποιος θέλει να ξαναζήσει την εμπειρία αυτή, μπορεί να τη ζήσει. Όποιος θέλει ν’ ακούει την αλήθεια και να προβληματίζεται, μπορεί να το κάνει. όποιος θέλει ν’ ακούει το ψέμα και γοητεύεται απ’ αυτό έστω με σκέψεις όπως αυτές που είπα προηγουμένως "δεν πειράζει, θα δούμε, μπορεί κάτι να κερδίσουμε αλλά δε θα χάσουμε τίποτα", να ξέρει ότι έχει να χάσει πολλά, μα πάρα πολλά.

Διότι αυτό που λέει ο κ. Τσίπρας, είναι: «Οδηγώ τη χώρα σ’ εκλογές λόγω αδυναμίας εκλογής Προέδρου της Δημοκρατίας, διεκδικώ αυτοδυναμία, κινούμαι δημοσκοπικά μ’ ένα πλαφόν που δε μπορώ να ξεπεράσω, άρα εκβιάζω τις συνειδήσεις και τις εκλογικές συμπεριφορές, οδηγώ τη χώρα σ’ εκλογές και ξανά σε εκλογές, σε αλλεπάλληλες εκλογές και γιατί όχι, και σε τρίτες εκλογές, ζητώντας να συρρικνώσω τους άλλους χώρους οξύνοντας μια τεχνητή, μικρή πόλωση μεταξύ ΣΥΡΙΖΑ και Νέας Δημοκρατίας. Δεν έχω κοινωνικές συμμαχίες, δεν έχω πολιτικές συμμαχίες, συνομιλώ με τον κ. Καμένο και τους Ανεξάρτητους Έλληνες, αυτοί είναι η προνομιακοί μου εταίροι».

Σας είπα στην προηγούμενη ομιλία μου στο Ζάππειο: Διαλέξτε, ποιο είναι το πιο προοδευτικό σχήμα; Αυτό που είχαμε κάνει εμείς με τη Νέα Δημοκρατία και τη ΔΗΜΑΡ, ή αυτό που προτείνει ο κ. Τσίπρας με τον κ. Καμένο και δεν ξέρω ποιον άλλον; Και πείτε τι είναι ριζοσπαστικό, τι είναι αριστερό, τι είναι προοδευτικό.

Υπάρχουν σύντροφοι, φίλοι, που λένε «δε με πειράζει, εγώ θέλω να νιώθω άνετα και λυπάμαι που δε μπορώ να κάνω αυτό που κάνει ο κ Τσίπρας». Ότι «λυπάμαι που το ΠΑΣΟΚ δε μπορεί να λαϊκίσει ξανά, δε μπορεί να δημαγωγήσει ξανά, δε μπορεί να προχειρολογήσει ξανά, δε μπορεί να βγει και να μοιράζει επιταγές χωρίς αντίκρισμα».

"Λυπούμαστε που μιλάμε υπεύθυνα, δεν το αντέχουμε". Το καταλαβαίνω αυτό. «Θα θέλαμε», λένε κάποιοι, «κι εμείς να μπορούμε να συμφωνήσουμε μ’ αυτά που λέει ο κ. Τσίπρας και άρα να μπορούμε να διαπραγματευθούμε προγραμματικά, να κάνουμε μια συμφωνία". Ποια συμφωνία  να κάνουμε;

Τι προτείναμε εμείς το Μάιο του 2012; Να σχηματισθεί κυβέρνηση όλων των δυνάμεων που πιστεύουν στην ευρωπαϊκή προοπτική της χώρας. Και του ΣΥΡΙΖΑ και της ΔΗΜΑΡ και της Νέας Δημοκρατίας, γιατί αριθμητικά δεν προέκυπτε πλειοψηφία. Προέκυπτε μόνο με τη Νέα Δημοκρατία, τη ΔΗΜΑΡ και το ΠΑΣΟΚ, οριακή πλειοψηφία. Με το ΠΑΣΟΚ να έχει πάρει 13,5% και τη Νέα Δημοκρατία 18%. Επαναλαμβάνω, μια διαφορά 5 μονάδων, δηλαδή γεφυρωμένη στις 2,5 μονάδες.

Αλλά όλοι ήθελαν επανάληψη των εκλογών για να σκυλεύσουν επί του ΠΑΣΟΚ. Και το ΠΑΣΟΚ άντεξε. Και στις εκλογές του Ιουνίου ξανακάναμε την πρόταση και στο ΣΥΡΙΖΑ. Δε μας ήθελε. Και θα μπορούσε η κυβέρνηση του Μαΐου να έχει πολύ πιο έντονο προοδευτικό πρόσημο και πολύ καλύτερους εσωτερικούς συσχετισμούς.

Αλλά τότε και οι φίλοι μας της ΔΗΜΑΡ ήθελαν να υποκαταστήσουν το ΠΑΣΟΚ. Το ΠΑΣΟΚ το αποσυνάγωγο, το ΠΑΣΟΚ το απομονωμένο. Το ΠΑΣΟΚ το μη ελκυστικό. Το ΠΑΣΟΚ το βεβαρημένο. Και αλήθεια, τι κάνει το ΠΑΣΟΚ ελκυστικό σήμερα; Ποια εικόνα;

Ποια εικόνα κάνει το ΠΑΣΟΚ ελκυστικό σήμερα; Γιατί να μας αγαπήσουν, γιατί να μας προτιμήσουν; Γιατί να μας ξαναψηφίσουν; Γιατί αντιλαμβάνονται, όσοι αντιλαμβάνονται, την κρισιμότητα του ρόλου μας, την υπευθυνότητα αυτών που λέμε, το πόσο ολοκληρωμένη είναι η πρότασή μας. Καταλαβαίνουν το βαθμό της εθνικής ευθύνης. Καταλαβαίνουν την αγωνία μας, το κόστος μας, τη λύπη μας, τη θλίψη μας, την ταπείνωσή μας.

Για να γίνει τι; Για να έχουμε 5 Υπουργούς και 5 Υφυπουργούς και για να είμαι εγώ Πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ και Αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, μια του Παπανδρέου μια του Παπαδήμου μια του Σαμαρά; Μου προσφέρει εμένα τίποτα; Δεν είμαι προϊόν του κομματικού σωλήνα. Ούτε εκλέχτηκα Βουλευτής το 1993 μετά τον αγώνα μου για να σταθεί όρθιος ο Ανδρέας Παπανδρέου επειδή δεν είχα τι να κάνω.

Και επάγγελμα έχω και ακαδημαϊκό ρόλο έχω και από την κοινωνία των πολιτών προέρχομαι. Ας μετρήσουμε τις διαδρομές μας και ας ξαναθυμηθούμε ποιος είναι ποιος και πώς έχει συμβάλλει ο καθένας θεσμικά, επιστημονικά, με προτάσεις, με κείμενα, με διάλογο, με ανάληψη ευθυνών.

Αυτό είναι το καμίνι της ιστορίας για το οποίο μίλησα. Υπάρχει κανείς εδώ μέσα ή καμιά που πιστεύει ότι μ’ ενδιαφέρει να είμαι Πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ και να παραμείνω; Το θεωρώ μεγάλη τιμή, αλλά και τεράστιο βάρος. Και συμφωνώ με τον Κωνσταντινόπουλο που είπε ότι δεν υπάρχει καμία χαρά και καμία απόλαυση.

Τι απόλαυση; Των συκοφαντιών; Της λοιδορίας; Των φτυσιμάτων; Όπως είπα στο Ζάππειο, των εμπτυσμών και των κολαφισμών και των ραπισμάτων; Γιατί στρέφονται εναντίον μου; Γιατί στρέφονται εναντίον του ΠΑΣΟΚ; Γιατί ξέρουν ποιος είναι ο κομβικός μας ρόλος. Γιατί ξέρουν ότι χωρίς εμάς δεν υπάρχει κυβέρνηση, δεν υπάρχει στρατηγική, δεν υπάρχει έξοδος από την κρίση.

Αλλά να είμαστε και καθαροί μεταξύ μας. Ό,τι και να’ χει πει ο ΣΥΡΙΖΑ, ό,τι και να’ χει πει ο εσμός των ψεκασμένων, ό,τι και να έχει πει η Χρυσή Αυγή, όλα αυτά είναι ένα μικρό ποσοστό των όσων έχουν ειπωθεί εναντίον μου το 2007 στην εσωκομματική διαδικασία του ΠΑΣΟΚ.

Ποτέ δεν έχω ακούσει τέτοια πράγματα. Τέτοιες αμφισβητήσεις, τέτοιες χυδαιότητες. Αλλά όλα αυτά τα έχουμε συγχωρήσει. Την εβδομάδα που πέρασε, από 1ης έως 3ης Σεπτεμβρίου, ή καλύτερα από 1ης έως 7ης Σεπτεμβρίου, που ήταν η εκδήλωση στη ΔΕΘ, άνοιξε όλη η βεντάλια του ΠΑΣΟΚ. Η νοσηρή βεντάλια. Και τη γυρίσαμε. Και δείξαμε το φάσμα του αξιόπιστου, θεσμικού, στρατηγικού ΠΑΣΟΚ. Και μας άκουσε ο κόσμος.

Αλλά τα φαντάσματα είναι παρόντα, οι καλικάντζαροι της παράταξης χαίρονται και στήνουν χορό κάθε φορά που πάμε να κάνουμε κάτι. Δεν ήθελαν να σταθούμε τον Ιούνιο του 2012, περίμεναν καταστροφή. Δεν ήθελαν να σταθούμε στις ευρωεκλογές και στις δημοτικές και περιφερειακές εκλογές και λοιδόρησαν, ευτέλισαν, ταπείνωσαν, προσέβαλαν την Ελιά και τους εταίρους μας.

Και ζητώ εκ μέρους του ΠΑΣΟΚ θεσμικά, συγνώμη από τους υποψηφίους μας των ευρωεκλογών τους λαμπρούς και από τους εταίρους μας που στάθηκαν με σθένος και ήθος δίπλα στο ΠΑΣΟΚ. Έγιναν δηλώσεις κορυφαίων στελεχών, μέχρι τελευταία στιγμή ότι είναι  ένα εκλογικό σχήμα θα δούμε λέει ίσως, αν..

Περιμέναμε δήλωση στήριξης της παράταξης μέχρι και μετά το τέλος της ψηφοφορίας και αυτή έγινε λειψή με υπαινιγμούς, διφορούμενη, αμφίσημη. Αλλά έλαβαν απάντηση. Και κάποιοι είχαν τρελαθεί με το δίλημμα, «μα το δίλημμα που βάζει ο Βενιζέλος δεν είναι σωστό». Ο κόσμος το βρήκε πάρα πολύ σωστό. Και το δίλημμα αυτό θα ξανατεθεί στις εκλογές.

Αλλά δε δέχομαι για λόγους αισθητικής, για λόγους ηθικής και εντιμότητας, εξ αριστερών κριτική για τη σύμπραξή μας σε μια κυβέρνηση εθνικής ανάγκης με τη Νέα Δημοκρατία, απ’ αυτούς που μας οδήγησαν στη σύμπραξη με τη Νέα Δημοκρατία! Δεν το δέχομαι αυτό. Το βρίσκω εξωφρενικό. Δε δέχομαι να μου τη βγαίνουν από αριστερά τα παλικαράκια του μνημονίου. Δεν το δέχομαι αυτό!

Ποτέ δεν έχω διανοηθεί στη διαδρομή μου να προτείνω αλλαγή του ονόματος και καθαίρεση των συμβόλων του ΠΑΣΟΚ. Άλλοι το έχουν κάνει. Δεν έχω αρνηθεί ποτέ ν’ αναλάβω με πλήρη αλληλεγγύη τις συλλογικές ευθύνες της παράταξης για πράγματα που έγιναν χωρίς να έχουμε εμείς προσωπικά εδώ, οι παρόντες, οι παρούσες, καμία ανάμιξη.

Κι όμως κουβαλάμε το βάρος αυτό. Αλλά δε μπορώ να παρακολουθώ το θέαμα της ξαφνικής στροφής άλλοτε προς τα δεξιά άλλοτε προς τ’ αριστερά χωρίς καν ζώνη ασφαλείας με φόρμουλα 1, γιατί η απότομη στροφή σε ρίχνει από το αυτοκίνητο.

Υπάρχει λέει πρόβλημα δημοκρατικής λειτουργίας του ΠΑΣΟΚ. Πότε το ανακαλύψατε αυτό; Ποια στιγμή; Σε ποια φάση; Και τι σημαίνει «δημοκρατική λειτουργία»; Η ρήτρα  του παραβάν: Να ψηφίζεις ΠΑΣΟΚ. Είναι η ύψιστη δημοκρατική λειτουργία. Να μην επενδύεις στην ήττα. Και να μην εξαγγέλλεις τη νίκη του αντιπάλου, την οποία εκλαμβάνεις ως δεδομένη δημοσκοπικά.

Επίσης δε δέχομαι το ΠΑΣΟΚ να εμφανίζεται ως μια θλιβερή ουρά. Όχι του ΣΥΡΙΖΑ, το λιγότερο. Των τυχοδιωκτών του ΠΑΣΟΚ που πήραν στο ΣΥΡΙΖΑ. Ποιου ΣΥΡΙΖΑ; Του ΣΥΡΙΖΑ που μας ευτελίζει, που μας ταπεινώνει, που μας συκοφαντεί και που μας απειλεί συνεχώς εμάς. Και δε μ’ αρέσουν κι οι προσωπικές συναλλαγές, οι προσωπικές συμφωνίες, το παρασκήνιο, οι σκοτεινές σχέσεις.

Στο όνομα των συμφερόντων που επενδύουν στη ήττα της χώρας, επενδύουν στην οικονομική καταστροφή, επενδύουν στην έξοδο από το ευρώ ή επενδύουν στον έλεγχο των πολιτικών εξελίξεων. Και γνωριζόμαστε εδώ. Αυτό που τους κάνει να ερεθίζονται, είναι ο υψηλός βαθμός ανεξαρτησίας που έχουμε. Και αυτό θα διασφαλιστεί πλήρως και σ’ όλα τα επίπεδα.

Έχω την αίσθηση ότι είναι δεδομένη η θέση του ΠΑΣΟΚ ότι θέλουμε εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας, έτσι δεν είναι; Δε φαντάζομαι να υπάρχει κάποιος στο ΠΑΣΟΚ που θέλει να ψηφίσουμε μαζί με το ΣΥΡΙΖΑ αρνητικά ή αποχή ώστε να διαλυθεί πρόωρα η Βουλή και να οδηγηθεί η χώρα σε περιπέτειες. Δεν έχουμε να συζητήσουμε φαντάζομαι κάτι επί του θέματος αυτού.

Αλλά δε δέχομαι την άποψη που έχει διατυπωθεί χωρίς προσυνεννόηση, χωρίς συλλογική συζήτηση ότι πρέπει να προτείνουμε στο ΣΥΡΙΖΑ μια συμφωνία που θα λέει «ας εκλέξουμε Πρόεδρο της Δημοκρατίας τώρα όλοι μαζί αλλά συμφωνούμε η Βουλή να διαλυθεί το Δεκέμβριο του 2015».

Ότι δηλαδή "θα σου παραδώσουμε την εξουσία, το Δεκέμβριο του 2015, κάνε μας τη χάρη να κυβερνήσουμε εμείς ένα χρόνο, να καθαρίσουμε την υπόθεση, τον κόπρο του Αυγείου και να πάρεις την υπόθεση καθαρή". Ε, όχι, αυτό δε συνιστά θέση του ΠΑΣΟΚ, ούτε η διατύπωση παρομοίων προτάσεων αποτελεί προϊόν μιας δημοκρατικής συλλογικής διαδικασίας.

Δεν κάνουμε τεχνάσματα, δεν εκβιάζουμε τους θεσμούς και δεν παρακαλάμε να μείνουμε στην εξουσία. Εάν τα κόμματα της αντιπολίτευσης και οι ανεξάρτητοι Βουλευτές θέλουν εκλογές, θα έχουμε εκλογές. Είπα εκατό φορές, είμαστε θεσμικά υπεύθυνοι, σταθεροί, συγκεκριμένοι, σεβόμαστε τον Πρόεδρο και τους θεσμούς, η χώρα πρέπει να εκλέξει Πρόεδρο και να προχωρήσει σταθερά, αλλά αν θέλουν να προκαλέσουν εκλογές, θα προκαλέσουν εκλογές.

Ποιος είπε ότι θα τις κερδίσει ο ΣΥΡΙΖΑ, δηλαδή θα είναι πρώτος στο επίπεδο του 25% ή 26% γιατί είδαμε τι ποσοστά πήρε με τη μέθοδο των εκλογών; Ποιος το είπε αυτό; Ποιος είπε ότι ο κόσμος δεν καταλαβαίνει; Ποιος είπε ότι ο κόσμος δε θέλει σταθερότητα, δεν ξέρει; Και το θέμα του εκλογικού συστήματος, ποιος είπε ότι έχει λήξει; Μήπως δεν έχετε διαβάσει την προγραμματική συμφωνία και της τριμερούς κυβέρνησης με τη ΔΗΜΑΡ και της διμερούς τον Ιούλιο του 2013;

Το ζήτημα του εκλογικού συστήματος προβλέπεται ρητά. Αλλά πρέπει να υπάρχει η στιγμή και πρέπει να μη δημιουργούνται παρεξηγήσεις. Πρέπει να μη θεωρηθεί ότι μια κίνηση είναι κίνηση ηττοπάθειας. Γιατί το ΠΑΣΟΚ έχει ιστορικά παίξει πολλές φορές με το εκλογικό σύστημα.

Το μπόνους τώρα είναι ανιστόρητο, όταν έγινε είχε κάποια λογική. Αλλά τα κόμματα κινούνταν στο επίπεδο του 42%. Η Ιταλία τώρα άλλαξε το εκλογικό σύστημα με συμφωνία Ρέντσι – Μπερλουσκόνι και έβαλε όριο εισαγωγής στη Βουλή, το 8%. Και σ’ ένα κόμμα που παίρνει 37% τουλάχιστον στις εκλογές, δίνει το 52% των εδρών.

Θα δούμε πώς θα λειτουργήσει. Και στην Ιταλία έχουν αλλάξει πολλές φορές το εκλογικό σύστημα. Εμείς πήγαμε στην απλή και ανόθευτη αναλογική, πριν από τις εκλογές του 1989. Και ο κόσμος ψήφιζε αυξάνοντας τα ποσοστά για να σχηματιστεί η αυτοδύναμη κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας, η κυβέρνηση Μητσοτάκη, ανεξαρτήτως του εκλογικού συστήματος.

Έχει πολύ μεγάλη σημασία όλα αυτά να εγγράφονται σε μια στρατηγική η οποία δεν είναι απλά θεσμική, είναι και πολιτική. Έχει σχέση με τη στρατηγική, έχει σχέση με τη συγκυρία, έχει σχέση με το μήνυμα. Γιατί δεν αρκεί να θέλεις να δημιουργήσεις τις προϋποθέσεις πολυκομματικών κυβερνήσεων, τις θεσμικές, πρέπει να υπάρχουν και προγραμματικές λύσεις.

Και εμείς θα πάμε στις εκλογές με τον τρόπο που πήγαμε και στις εκλογές του Μαΐου και του Ιουνίου του 2012. Κυβέρνηση συνεργασίας θα προτείνουμε, των προοδευτικών φιλοευρωπαϊκών δυνάμεων. Κι αν δε φτάνουν αυτές  αριθμητικά, όλων των δυνάμεων του συνταγματικού τόξου που έχουν υπεύθυνη θέση και δε χρειάζεται να είμαστε και μέσα εμείς.

Αλλά για σκεφτείτε τι σημαίνει αυτό. Τι σημαίνει αυτό; Ποια στρατηγική σημαίνει; Τι αναδεικνύει; Γι’ αυτό πρέπει να σπάσει αυτή η δήθεν πόλωση. Γι’ αυτό έχει σημασία η συσπείρωση της Δημοκρατικής Προοδευτικής Παράταξης.

Συσπείρωση στη βάση, δε θα εξαρτηθούμε από κανέναν. Από καμία Κίνηση και από κανέναν παράγοντα. Μόνο η βάση είναι αυτή που υπερβαίνει μικροκομματικές ή μικροπροσωπικές φιλοδοξίες. Γι’ αυτό σας λέω να ηγηθείτε αυτής της προσπάθειας μαζί με τις άλλες κινήσεις και τ’ άλλα κόμματα που θα έρθουν, είτε αρχικά είτε εκ των υστέρων.

Αλλά η βάση είναι αυτή που υπερβαίνει τα πάντα και δίνει διέξοδο. Και στην Κεντροαριστερά θα τους βάλετε με το ζόρι, όταν ο ΣΥΡΙΖΑ δεν τοποθετείται στην Κεντροαριστερά και θέλει ν’ ανήκει στην Αριστερά; Μα προέρχεται από την κομμουνιστογενή Ριζοσπαστική Αριστερά, αυτό είναι, πάντα αυτό είναι.

Είναι ένα μικρό κόμμα με την ίδια ηγεσία, στην οποία δεν εισχωρεί κανείς άλλος όσο και αν αγωνίζεται ή γλύφει και αυτό το μικρό κόμμα είναι το όχημα της δυσαρέσκειας των δικών μας ανθρώπων. Αλλά οι δικοί μας άνθρωποι, αυτοί που ψήφισαν ΣΥΡΙΖΑ και που ενδεχομένως ψηφίζουν ΠΑΣΚΕ ή σχήματα του δικού μας χώρου στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, στα Επιμελητήρια, στα Συνδικάτα, αυτοί οι άνθρωποι είναι κτήμα μας; Ανήκουν οριστικά στη Δημοκρατική Παράταξη;

Τους έχουμε βέβαια μάθει μ’ έναν συγκεκριμένο τρόπο. υπάρχει μια σχέση ανταλλακτική, υπάρχει μια σχέση συνεχών παροχών. Υπάρχει αγωνία, βεβαίως, υπάρχει ο φτωχός κόσμος. Αλλά δεν είναι ο φτωχός κόσμος που δημιουργεί το πρόβλημα και ο άνεργος, είναι τα μεσαία στρώματα σε πολύ μεγάλο βαθμό που έχουν θυμώσει πολύ περισσότερο γιατί έχουν χάσει πολύ περισσότερα.

Αλλά ας το σκεφτούν καλά, τι έχουν να κερδίσουν τι έχουν να χάσουν. Ακούσαμε την πλατφόρμα του κ. Τσίπρα, είναι πολύ δελεαστική. Τα δίνει όλα σε όλους με καταπληκτική άνεση, η χώρα οδηγείται σε τραγικά πρωτογενή ελλείμματα, στη μόνιμη εξάρτηση, στην πτώχευση. Στα μανταλάκια. Στην ταπείνωση. Γίνεται προτεκτοράτο.

Και τίποτα γι’ ανασυγκρότηση της παραγωγικής βάσης. Η μόνη πρόταση για την απασχόληση, είναι κρατικά χρηματοδοτούμενη πρόταση, δεν είναι πρόταση ανάπτυξης. Και 300.000 θέσεις. Εμείς είπαμε 640.000 θέσεις. Και η Διεύθυνση Μελετών της Εθνικής Τράπεζας, 720.000 θέσεις. Πώς όμως; Μέσα από την κίνηση της οικονομίας, μέσα από ένα παραγωγικό μοντέλο.

Είναι εντυπωσιακό το πόσο συνεσταλμένοι είναι αυτή η πρόταση της παλαιοκομματικής φαυλότητας στο θέμα της παραγωγικής ανασυγκρότησης και της απασχόλησης. Και δεν έγιναν επενδύσεις. Και ο κ. Τσίπρας λέει ότι δεν έγιναν επενδύσεις. Πώς να γίνουν; Αφού απειλούνται όλοι οι επενδυτές με ακύρωση της όποιας σύμβασης.

Αφού δε λειτουργούν οι αναγκαίοι θεσμοί δυστυχώς στον τόπο μας. Αλλά δεν είναι ευθύνη δική μας; Δεν είναι ευθύνη των παραγωγικών Υπουργείων, δεν είναι ευθύνη της κυβέρνησης; Το ΠΑΣΟΚ διευθύνει  το Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής. Διευθύνει το Υπουργείο Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων. Συνδιευθύνει με Αναπληρωτή Υπουργό, το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.

Είμαστε παρόντες παντού. Είμαστε παρόντες στη διαχείριση του ΕΣΠΑ με τον Οδυσσέα ως Υφυπουργό. Είναι δική μας ευθύνη ν’ αναδείξουμε αποτελέσματα. να φέρουμε αποτελέσματα. είχαμε πολλούς  και έχουμε λιγότερους δικούς μας Περιφερειάρχες. Έχουμε συγγένεια ιδεολογική με πάνω από το 1/3 των εκλεγμένων Δημάρχων. Ο Δήμος είναι καθοριστικός κρίκος της τοπικής ανάπτυξης και απασχόλησης.

Άρα έχουμε μεγάλη ευθύνη. Κι έχουμε ευθύνη και για τη λειτουργία της κυβέρνησης. Αν η κυβέρνηση δυσλειτουργεί, είμαι εδώ ως Αντιπρόεδρος και Πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ πρωτίστως, να μου πείτε να συγκληθούν όργανα, το Υπουργικό Συμβούλιο, συσκέψεις Υπουργών, να λυθούν προβλήματα, να υπάρξουν αποτελέσματα. Συγκεκριμένα, υπεύθυνα, έμπρακτα.

Αυτό θα πει ευθύνη. Ευθύνη είναι αυτό που κάνει η Κοινοβουλευτική Ομάδα. Που δεν αφήνει νομοσχέδιο για νομοσχέδιο, ρύθμιση για ρύθμιση και είμαστε σε διαρκή διαπραγμάτευση. Όλα έχουν προταθεί από το ΠΑΣΟΚ. Θα κατατεθεί τώρα τροπολογία για τους αγρότες με 40 χρόνια ασφάλισης στα 62. Ποιος το έχει προτείνει αυτό; «Οι Βουλευτές της Νέας Δημοκρατίας» άκουσα να λέει χτες ένας τηλεοπτικός σταθμός. Το έχω προτείνει εγώ αυτό από το 2012 και η Κοινοβουλευτική Ομάδα μας.

Φίλες και φίλοι, αντιλαμβάνομαι το άγχος, αντιλαμβάνομαι και το άγχος των εκλογών, ιδίως στις πολυεδρικές Περιφέρειες, αντιλαμβάνομαι το άγχος στις τριεδρικές, γιατί το ΠΑΣΟΚ πρέπει να είναι πολύ ψηλά, δε νοείται να είναι τρίτη δύναμη η Χρυσή Αυγή.

Αλλά όλα αυτά πρέπει να τα ξεπεράσουμε μέσα από την υπευθυνότητα και τη συλλογικότητα. Ναι, δεν είναι σωστό να είναι κάποιος οχυρωμένος πίσω από την υψηλή κρατική του θέση, αλλά δεν είναι σωστό και κάποιος άλλος να ζητά επιμόνως και να εκλιπαρεί μια μικρή κυβερνητική θέση και αν δεν την πάρει να πάθει αριστερή μετάλλαξη.

Το θεωρώ αναξιοπρεπές για την ακρίβεια. Η παράταξη πρέπει να είναι παράταξη αξιοπρεπών στελεχών που αντέχουν. Αντέχουν ακόμη κι όταν νιώθουν ότι αδικούνται προσωπικά. 

Έχει επίσης πάρα πολύ μεγάλη σημασία να ξέρουμε ότι κουβαλάμε κι ένα βάρος διαχείρισης των εθνικών συμφερόντων υπό συνθήκες παγκόσμιας και περιφερειακής κρίσης.

Λέει ο κ. Τσίπρας: «Μα είναι δυνατόν, ο κ. Βενιζέλος εξήγγειλε βομβαρδισμούς στη Συρία πριν τους Αμερικανούς;». Αυτοί είναι οπαδοί του Άσαντ και ταυτόχρονα ήθελαν ν’ ακολουθήσουμε τη γραμμή που οδήγησε στη γιγάντωση του ισλαμικού κράτους, του Ιράκ και του Λιβάνου. Δεν ήθελαν να πάρουμε καν τα χημικά όπλα του Άσαντ και να τα καταστρέψουμε, γιατί λέει θα μολυνόταν η Μεσόγειος με ευθύνη του ΟΗΕ και του Οργανισμού Απαγόρευσης των Χημικών Όπλων.

Και είχαν πείσει ανθρώπους καλής βούλησης στην Κρήτη οι οποίοι έλεγαν «εδώ μολύνεται η θάλασσά μας», τη στιγμή που η Ιταλία, η Κροατία, η Μάλτα, η Κύπρος, έλεγαν ότι «εμείς δεν έχουμε κανένα πρόβλημα». Λέγαμε, εδώ θα έχουμε πρόβλημα και ευτυχώς δεν είχαμε βέβαια, τελείωσε η επιχείρηση χωρίς κανένα πρόβλημα. Έλεγαν «κρύβετε το πλοίο, δε μπορούμε να το βρούμε». Το πλοίο το οποίο το συνόδευε υποβρύχιο του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού και παρακολουθούσε τη δραστηριότητά του επισήμως.

Κανείς δε λέει τίποτα γι’ αυτά. Ο κ. Βενιζέλος λέει αναγνώρισε τη ναζιστική κυβέρνηση της Ουκρανίας, αυτή την με την οποία διαπραγματεύεται ο Πρόεδρος Πούτιν, αυτή με την οποία διαπραγματεύεται η παγκόσμια κοινότητα. αυτή που ψήφισε ο ουκρανικός λαός ψηφίζοντας τον Πρόεδρο Ποροσένκο. Τι ήθελαν να κάνουμε; Να είμαστε  με τον Γιανουκόβιτς;

Κακώς πήγαμε στη Μαριούπολη να δούμε τους Έλληνες εκεί; Δεν έπρεπε να επισκεφθούμε το Κίεβο; Κακώς υφιστάμεθα τ’ αντίμετρα τα ρωσικά. Βεβαίως, κακώς, κάκιστα. Αλλά με πολύ μεγάλη μετριοπάθεια, με πολύ μεγάλη προσοχή, έχοντας όλους τους διαύλους επικοινωνίας διαρκώς ανοιχτούς, είμαστε μια χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του ΝΑΤΟ.

Και εν πάση περιπτώσει έχει σκεφτεί κανείς τι θα σήμαιναν αντίμετρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης εναντίον μας; Ή αντίμετρα των ΗΠΑ, σιωπηλά, που αφορούν τα μεγάλα εθνικά θέματα; Το Κυπριακό, τις ελληνοτουρκικές σχέσεις, το Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο και τις θαλάσσιες ζώνες, το Σκοπιανό; Γιατί είμαστε αιχμάλωτοι μύθων και τους επιτρέπουμε ν’ αναπαράγονται οι μύθοι αυτοί;

Έχει λοιπόν πολύ μεγάλη σημασία να μιλάμε με εντιμότητα και ειλικρίνεια μεταξύ μας και να λέμε και την αλήθεια στον κόσμο. Ναι, δεν είμαστε καθόλου ευχαριστημένοι από τις ευρωπαϊκές πολιτικές. Ναι, οδηγούνται σε αδιέξοδο οι ευρωπαϊκές πολιτικές.

Όμως τις ασκούν κυβερνήσεις που ψηφίστηκαν καλώς ή κακώς από τους λαούς τους. Και βλέπουμε τι γίνεται στην Ευρώπη, βλέπουμε τι γίνεται σε χώρες που έχουν σοσιαλιστική κυβέρνηση. Είδαμε τι δυσκολίες αντιμετωπίζει η Γαλλία, είδαμε την αγωνιώδη προσπάθεια της Ιταλίας να προβάλλει κάποιες ιδέες τις στηρίζουμε. Συμφωνούμε, αλλά πρέπει να έχουμε συσχετισμούς.

Άκουσα σε μια συνέντευξη τον κ. Τσίπρα από το Κόμο να λέει ότι «εμείς δεν προτείνουμε τίποτε άλλο, προτείνουμε αυτό που έκανε η Αμερική για την ανάκαμψη της οικονομίας της». Δηλαδή μιλάμε από την κομμουνιστογενή ριζοσπαστική Ευρωπαϊκή Αριστερά μέχρι τον αμερικανικό ρεαλιστικό φιλελευθερισμό. Ό,τι να’ ναι, τα πάντα όλα.

Φίλες και φίλοι, ό,τι κάνουμε είναι δύσκολο. Έχω πει πολλές φορές, τώρα όμως θα το ξαναπώ: Πώς να χτίσεις στην άμμο παλάτια; Πόσο αθώο είναι ένα παιδάκι που έχει το κουβαδάκι του και μαζεύει άμμο στην ακρογιαλιά και κάνει έναν πύργο και έρχεται το κύμα και τον σαρώνει τον πύργο;

Είμαστε σ’ ένα πέλαγος μέσα κι εμείς. Κάθε μέρα προβλήματα. Λερναία Ύδρα είναι η κρίση. Όχι μόνο στην Ελλάδα, στην Ευρώπη, σε όλο τον κόσμο. Ο κόσμος δεν είχε συνηθίσει σ’ αυτά τα προβλήματα, πίστευε ότι όλα θα πηγαίνουν από το καλό στο καλύτερο. Ξαφνικά ξαναγνωριζόμαστε, αλλά είμαστε στην Ευρωζώνη, έχουμε πάρει τεράστια βοήθεια, έχουμε κρατήσει το 75% του ΑΕΠ και θ’ αρχίσουμε να μπαίνουμε σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης.

Αλλά είμαστε πάντα μέσα στις 30-32 πλουσιότερες χώρες του κόσμου, την ώρα που γίνεται χαμός παντού. Γι’ αυτό έχει πολύ μεγάλη σημασία να κοιτάξουμε τους ανθρώπους στα μάτια και να τους πούμε «ναι, ωραία, ξέρουμε ότι αλλιώς τα περίμενες, αλλιώς θα βρήκες. Εμείς να δεις, που σηκώνουμε το βάρος αυτό, που περνάμε μια κρίση συναισθηματική, υπαρξιακή».

Αλλά έτσι είναι. Ο πόλεμος, η κατοχή και ο εμφύλιος στην Ελλάδα κράτησαν περίπου 10 χρόνια, η κατοχή 4 χρόνια. Λιγότερο, 3,5. Και γράφονται και ξαναγράφονται πράγματα και ακόμη δεν έχουμε μάθει την ιστορία αυτής της περιόδου. Άλλαξαν οι άνθρωποι όλοι, άλλαξαν οι συμπεριφορές. Υπήρξαν βιαιότητες, κάποιους που τους περίμενες πατριώτες και προοδευτικούς κρύφτηκαν, κάποιοι άλλοι που δεν το περίμενες μπήκαν μπροστά και σήκωσαν τη σημαία της αντίστασης.

Υπήρξαν γενναιόφρονες άνθρωποι που σήκωσαν τεράστιο βάρος και μικρόψυχοι, μοχθηροί, που έλυσαν προσωπικά τους προβλήματα με βία σε όλες τις πλευρές. Και τώρα ξαναγνωριζόμαστε ξέρετε. Ξαναγνωριζόμαστε. Αλλά δεν ανέχομαι την υποτίμηση των προσπαθειών, την αγνόηση.

Δεν ανέχομαι να μου κάνουν μαθήματα διαπραγμάτευσης, δεν ανέχομαι ν’ αποσιωπούν ότι έχουμε μειώσει το δημόσιο χρέος κατά 180 δισεκατομμύρια. Δεν το ανέχομαι, είναι ντροπή. Γιατί δεν ξέρεις ποια είναι τα επιχειρήματά σου όταν θα πας στη διαπραγμάτευση για να δώσεις την οριστική λύση.

Οι παραμετρικές αλλαγές οι περιβόητες με ασφάλεια, είναι κι αυτές πρόσθετο κούρεμα, αλλά δεν τους λέμε κατάμουτρα για να ξεσηκωθούν τα Κοινοβούλιά τους.. Όταν ο κ. Τσίπρας κουρέψει έστω και ένα ευρώ από το δημόσιο χρέος, να έρθει να μου ασκήσει κριτική γιατί κούρεψα 180. Ένα ευρώ!

Και θα την πούμε και θα την ξαναπούμε την ιστορία: Και γυρίζω στο μικρό που χτίζει το παλάτι, τον πύργο στην άμμο. Και λες, τι αθώα στάση,  τι γοητευτική αθωότητα. Κι εμείς συνεχώς χτίζουμε στην άμμο και αυτό καταστρέφεται. Αλλά θα σας πω τι είπα στους συνεργάτες μου στο Υπουργείο Οικονομικών την Πρωτοχρονιά του 2012, όταν ξημέρωνε από 31 Δεκεμβρίου του 2011, η 1ηΙανουαρίου του 2012 και ανταλλάσσαμε ηλεκτρονικά μηνύματα με σκέψεις, αριθμούς, προβληματισμούς.

Και το είχα πει κάποια στιγμή στη Βουλή, θα σας πω την παραλλαγή ενός κειμένου, ενός ποιήματος του Μπόρχες που λέει: «Δε χτίζεις στην άμμο, αλλά κτίζοντας και ξανακτίζοντας στην άμμο, κάνεις την άμμο πέτρα».

Και πάνω στην πέτρα αυτή οικοδομούμε αυτή την προσπάθεια. Και αυτή την προσπάθεια δε θα την υπονομεύσει καμία προβοκάτσια, καμία μικρότητα, καμία αναζήτηση ρόλου, καμία ευτέλεια, καμία φωνή του παρελθόντος.

Δεν ξέρω ποια γενιά μου ζήτησε ν' "αποκεφαλίσω"  ο Οδυσσέας, δεν κατάλαβα αν ζήτησε ν' αποκεφαλίσω τη γενιά των 60 ή τη γενιά των 40, γιατί αναφέρθηκε στη γενιά του κ. Τσίπρα. Δε χρειάζεται να εξοβελίσει κανείς καμία γενιά. Έχουν σημασία οι νοοτροπίες, οι πρακτικές. Υπάρχουν κακές συνήθειες αναμφίβολα. Και επίσης έχει πολύ μεγάλη σημασία το γεγονός ότι δεν έχουμε μάθει να ζούμε υπό συνθήκες κρίσης πολεμικής.

Γι’ αυτό αντί ναι σκεφτόμαστε ποια γενιά φεύγει και ποια γενιά έρχεται, θα έλεγα ότι πρέπει να ξαναοργανώσουμε τη μεγάλη αλληλεγγύη των γενεών μέσα στο ΠΑΣΟΚ όπως είχε κάνει κάποτε ο Ανδρέας Παπανδρέου.

Αλλά για να οργανώσουμε την αλληλεγγύη των γενεών, πρέπει να οργανώσουμε την αλληλεγγύη των ηθών. Γιατί αυτό λείπει. Και θέλω να είμαστε όλοι αυτοκριτικοί. Όλοι. Γιατί χρειάζεται στοχασμός. Ο στοχασμός, εμφανίζεται ως αντίθετος και αντιφατικός με την ηγετικότητα. Γιατί επικρατεί η αντίληψη ότι η πολλή σκέψη βλάπτει, η πολλή συζήτηση βλάπτει και η πολλή δημοκρατία βλάπτει.

Λοιπόν, εμένα δε με φοβίζει ούτε ο στοχασμός, ούτε ο διάλογος ούτε η δημοκρατία. Γιατί θεωρώ ότι δεν αναμετριόμαστε με συμβατικά κριτήρια, αλλά με κριτήρια ιστορικά. Την ιστορία δεν τη γράφουν πάντα οι νικητές. Την έχουν γράψει και οι ηττημένοι.

Αλλά, η ιστορία είναι εξαιρετικά αυστηρή και επικίνδυνη. Γιατί ούτε η ίδια ξέρει πολλές φορές πώς έχει γραφτεί. Εμείς έχουμε λοιπόν μια διπλή υποχρέωση: Έχουμε την υποχρέωση να φτιάξουμε την ιστορία, γιατί τώρα δεν τη γράφουμε, τη φτιάχνουμε, τη συντελούμε, και έχουμε και την υποχρέωση να την αφηγηθούμε. Είναι διπλή υποχρέωση.

Πρέπει να κάνουμε και τα δύο πράγματα ταυτόχρονα. Και αυτά θα τα κάνουμε, μέσα στον πλατύ ορίζοντα της Δημοκρατικής Παράταξης και της Εθνικής Στρατηγικής.

Σας ευχαριστώ.