Η πιο μεγάλη ώρα.

Του Κωνσταντίνου Παρίσση

Τρέφω μια βαθιά, ασυμβίβαστη απέχθεια προς τον λαϊκισμό, τον οποίον θεωρώ υγρασία στα θεμέλια της Δημοκρατίας. Απλοϊκές εξηγήσεις, ανεπεξέργαστες λύσεις, πολιτικές πρόχειρης εφαρμογής και γρήγορης κατανάλωσης, κανένα όραμα, χρονικός ορίζοντας σχεδιασμού μέχρι τις επόμενες εκλογές.

Η απέχθειά μου γίνεται ακόμη μεγαλύτερη όταν ο λαϊκισμός εκφράζεται από νέους ανθρώπους που ασχολούνται με την πολιτική, καθώς σβήνουν την ελπίδα ότι κάτι θα αλλάξει, ότι η νέα γενιά είναι κατάτι έστω καλύτερη από τις προηγούμενες που μας έφεραν εδώ, ότι οι γονείς μας δε θα βλέπουν με μισό μάτι τη δική μου γενιά που τώρα αναλαμβάνει.

Γι' αυτό και ουδέποτε συμπάθησα πολιτικά τον Τσίπρα, από τα πρώτα βήματα της πορείας του μέχρι και σχετικά πρόσφατα. Μεγάλα λόγια, εύκολες λύσεις ("σε έναν νόμο με ένα άρθρο"), νταούλια και ζουρνάδες. Μια από τα ίδια, αν όχι χειρότερα. Αλλά αυτό ήταν "τότε", πριν γίνει Πρωθυπουργός.

Ο Αλέξης σήμερα είναι φάρος. Με όλες τις ανεπάρκειές του, πρόκειται για τον πρώτο πολιτικό εδώ και πολλά χρόνια που σε κάνει να σκέφτεσαι πως μπορεί και να έρθει η Άνοιξη σ' αυτόν τον τόπο. Αν και δεν είναι καθόλου βέβαιο, όπως εξελίσσονται τα πράγματα, πως θα είναι παρών να χαρεί το Καλοκαίρι. Εξηγώ αμέσως.

Αν ξεπεράσουμε τους συναισθηματισμούς και προσπαθήσουμε να δούμε την κατάσταση από ψηλά (στη διοίκηση επιχειρήσεων ονομάζεται helicopter sight), σα να μην πρόκειται για το δικό μας λαό και το δικό μας πόνο, αλλά πάντως έντιμα, με βάση τα γεγονότα και όχι τις προκαταλήψεις καθενός μας, τότε ίσως διακρίνουμε καλύτερα την πορεία που μας έφερε εδώ και το μεγαλείο του ανδρός, αλλά και την τραγικότητά του τούτη τη στιγμή.

Παίρνοντας τα γεγονότα από την αρχή, το πρώτο που πρέπει να δούμε είναι τι είχαμε για κυβερνήσεις πριν ο Αλέξης αναλάβει τα ηνία της χώρας. Η απάντηση απλή: Σαμαράδες και Βενιζέλους. Κουτσαβάκηδες με μεγάλο στόμα που όμως στην πράξη δεν προέβαλλαν καμμιά αντίσταση. Κακούς έως μέτριους εφαρμοστές των μνημονίων και τίποτε άλλο. Δηλαδή, μια σειρά από ηγεσίες που είχαν αποδείξει στην άλλη πλευρά πως ο λαός μας κυβερνάται από κουτοπόνηρους ψευτόμαγκες που με την πρώτη κλωτσιά βάζουν την ουρά στα σκέλια και εκτελούν τις εντολές.

Αυτή η διαρκής υποχωρητικότητα είναι ίσως η χειρότερη παρακαταθήκη που άφησαν οι προηγούμενοι, και ταυτόχρονα ο λόγος για τον οποίον οι δανειστές εγκατέλειπαν τόσο εύκολα το εκάστοτε "αγαπημένο" παραπαιδί τους μόλις φαινόταν πως χάνει έδαφος έναντι του επόμενου. Εύκολα μπορώ να φανταστώ σε ένα wine bar το Νοέμβριο του 2014 το Γιούνκερ να λέει στον Ντάισενμπλουμ: "No Jeroen, ο Σαμαράς δεν σώζεται, τέλος. Αλλά don’t worry, ας έρθει ο Τσίπρας που φωνάζει και σε 1-2 εβδομάδες θα τον έχουμε στρώσει, όπως όλους τους προηγούμενους. Do the kolotoumba, Alexis! Flip ki o Alexis!" "Χαχαχα, πως τα λες Jean Claude! Cheers!"

Έτσι, στην αρχή της θητείας του ο Τσίπρας βρήκε απέναντί του (όπως και οι προηγούμενοι) μια άκαμπτη Τρόικα που είχε αναγάγει σε casus belli κάθε υπόνοια άσκησης της λαϊκής κυριαρχίας, την οποία ονόμαζε υποτιμητικά "μονομερή ενέργεια". Ένα διευθυντήριο που δεν είχε κανέναν άλλο σκοπό από το να επιβάλει την οικονομική Pax Germanica στο γαλατικό χωριό με τους ανυπόληπτους πολιτικούς και τους απείθαρχους πολίτες στους οποίους δεν αξίζει καμμιά λύπηση. Το ιδανικό κεφάλι για κόψιμο, ώστε να μην τολμήσει κανείς άλλος λαός να σκεφτεί τη διεκδίκηση.

Ποιός ήταν ο στρατηγικός στόχος του Τσίπρα; Όσοι παρακουλουθούν προσεκτικά τις εξελίξεις, θα έχουν διαπιστώσει πως είχε εγκαταλείψει την ανοησία του "ενός νόμου με ένα άρθρο" αμέσως μετά τις Ευρωεκλογές. Όπως μου είπε χαρακτηριστικά ένας φίλος αμέσως μετά το γύρο διαπραγματεύσεων του περασμένου Φεβρουαρίου, γνήσιος ανανεωτικός από πάντα, "ψηφίσαμε Τσίπρα του 2015 και μας βγήκε Κουβέλης του 2012". Κι έτσι έπρεπε. Γιατί η μόνη σοβαρή στάση, αν είσαι αριστερός αλλά δεν επιδιώκεις την έξοδο από την Ευρωπαϊκή Ένωση όπως το ΚΚΕ και η ΑΝΤΑΡΣΥΑ, ήταν και παραμένει η επαναδιαπραγμάτευση. Επαναδιαπραγμάτευση, βέβαια, μέσα σε αυτές τις συνθήκες χωρίς την απειλή ρήξης, δε νοείται.

Τι εμπόδια, όμως, αντιμετώπιζε και τι μέσα είχε για να πετύχει έναν τόσο μεγάλο στόχο;

Το πρώτο εμπόδιο, δυστυχώς, ήταν ο ίδιος ο ΣΥΡΙΖΑ - κι εδώ βρίσκεται η μεγαλύτερη ευθύνη του ιδίου του Τσίπρα: κατά σαφή ομολογία του Τσακαλώτου, ήταν απροετοίμαστοι. Δεν ξέρω σε τι οφείλεται - και δε με νοιάζει πια - το γεγονός ότι έδειχναν πως δεν ήξεραν τι είναι το Excel. Δεν επιτρέπεται όμως, είναι εθνικά επικίνδυνο, να ετοιμάζεσαι να αναλάβεις την ευθύνη διακυβέρνησης της χώρας σε τόσο κρίσιμη στιγμή, να ετοιμάζεσαι για πραγματικό οικονομικό και πολιτικό πόλεμο, και να μην έχεις ήδη παραλάβει από την ΤτΕ και επεξεργαστεί όλα τα διαθέσιμα στοιχεία, πριν ανοίξεις για πρώτη φορά το στόμα σου. Το δεύτερο εμπόδιο, ομοίως, ήταν μια σειρά από ανεπάρκειες της Κυβέρνησης για τις οποίες δεν μπορεί να γίνει εκτενής λόγος σήμερα. Για να το κλείσουμε με μια φράση, δε φάνηκαν ποτέ να συνειδητοποιούν πως οι πιο μεγάλοι πόλεμοι χάθηκαν από τα μετόπισθεν. Δεν αρκεί η στρατηγική αν οι τακτικές είναι λάθος. Αυτά σε ό,τι αφορά τον ίδιο και τις ευθύνες του, που κάπου εδώ όμως τελειώνουν και, εν τέλει, αποδείχθηκαν περιφερειακής σημασίας.

Διότι το μεγαλύτερο εμπόδιο όλων δεν ήταν οι εσωτερικές ανεπάρκειες, αλλά οι Σαμαροβενιζέλοι, και εκείνοι που δεν ήταν πια στην Κυβέρνηση αλλά και οι άλλοι που κυβερνούν τις υπόλοιπες χώρες του Νότου - κυρίως οι τελευταίοι.

Οι μεν πρώτοι, μικροί και ανυπόληπτοι, βυθισμένοι στις υπαρξιακές τους αγωνίες και την παντελή απαξίωση, αντί να στηρίξουν την εθνική προσπάθεια συντασσόμενοι με την Κυβέρνηση, κουβάλησαν στο μύλο της Τρόικας όλο το νερό που μπορούσαν να σηκώσουν. Φαντάζεστε να έλεγαν όλοι, με μια φωνή, ως εδώ και μη παρέκει; Να έδειχναν οι πάντες, λαός και ηγεσίες, έτοιμοι να τα τινάξουν όλα στον αέρα αν δε διευθετηθεί το μεγάλο ζήτημα, που είναι το χρέος; Γιατί κακά τα ψέμματα, όλα τα άλλα μπορούμε να τα σηκώσουμε και να ανακάμψουμε, με τον έναν ή τον άλλον τρόπο. Το χρέος όμως δεν παλεύεται. Και δεν υπάρχει περίπτωση να σε ακούσουν (και μάλιστα με τόσο βεβαρυμένο παρελθόν) αν ο λαός δε δείχνει ενωμένος και έτοιμος για όλα. Όποιος έχει ποτέ διαπραγματευθεί από τη θέση του αδυνάτου, ξέρει πως ο μόνος τρόπος για να καταφέρεις να ζήσεις καλύτερα είναι να δείχνεις έτοιμος να πεθάνεις.

Ωστόσο είναι οι δεύτεροι, δεδομένης και της συγκυρίας (με τις ιβηρικές εκλογές τόσο κοντά), που έκαναν το έργο τιτάνιο, αποτρέποντας το σχηματισμό κοινού μετώπου. Διότι, κάθε τι που θα κέρδιζε η Ελλάδα με την αλλαγή στάσης, της ίδιας στάσης που εκείνοι υπεδείκνυαν στους λαούς τους ως μόνοδρομο, κατευθείαν θα αναδείκνυε τη δική τους ανεπάρκεια και θα τους εξαφάνιζε στις επόμενες εκλογές. Το αντίθετο, μάλιστα, η θεαματική συντριβή της Ελλάδος είναι η μεγάλη - αν όχι η μόνη - τους ελπίδα να ανακάμψουν, πουλώντας τρόμο όπως ο Σαμαράς στις τελευταίες εκλογές.

Σε αυτό το περιβάλλον, ο Αλέξης έγινε, όπως λέγαν οι παππούδες μας, από αγόρι άντρας μέσα σε μια νύχτα. Όχι μόνο γιατί τόλμησε, αλλά κυρίως γιατί ωρίμασε θεαματικά γρήγορα - και αυτό φάνηκε στη συνέχεια. Το πρώτο, βέβαια, που νίκησε ήταν ο φόβος: τόλμησε να χτυπήσει τον τοίχο και, ω του θαύματος, ο τοίχος έκανε πίσω. Το τέλος του κόσμου δεν ήρθε ούτε με την πρώτη "αποκοτιά", ούτε με τη δεύτερη, ούτε ποτέ μέχρι τη στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές, όπως απειλούσαν οι πάντες. Με μεγάλο κόστος μεν, με διαρκή δικαίωση της προσπάθειας, δε.

Αν λάβουμε υπόψη όλα τα παραπάνω, τότε δεν μπορεί παρά να διαπιστώσουμε πως, στην πραγματικότητα, με όλες τα σφάλματα και τις αδυναμίες, από τη στιγμή που προκάλεσε εκλογές με τη δικαιολογία "τέλος στη λιτότητα" δε θα μπορούσε να έχει κάνει αλλιώς σε καμμιά μείζονα απόφαση, σε καμμιά καμπή. Θα ήθελα τα ταμεία να είναι γεμάτα πριν τα βάλουμε με το τέρας, αλλά αυτό δεν προεβλέπετο στο άμεσο μέλλον, με κανένα σενάριο. Θα ήθελα να έχουμε ολοκληρώσει την παραγωγική ανασυγκρότηση και να στηριζόμαστε στις δικές μας δυνάμεις, αλλά παίρνει χρόνια κι ο κόσμος αυτοκτονεί σήμερα. Θα ήθελα να έχουμε εναλλακτικές πηγές χρηματοδότησης, αλλά κανείς δεν ενδιαφέρθηκε όσο θα θέλαμε για το "οικόπεδο γωνία". Θα ήθελα πολλά, αλλά δεν.

Μέσα σε αυτές τις συνθήκες, έπραξε το μέγιστο δυνατό. Προσπάθησε ειλικρινά και με αυταπάρνηση να αλλάξει την Ευρώπη. Επέδειξε γενναιότητα, μνημειώδη ψυχραιμία και τον απαιτούμενο ρεαλισμό. Διότι το παιχνίδι δεν παίζεται στην Ελλάδα. Για να κερδίσουν το παραμικρό οι λαοί, μεταξύ αυτών κι εμείς, πρέπει να αλλάξουν οι δομές της Ένωσης. Αυτό που κάποιοι ονομάζουν τρέλλα, ανοησία και περίπατο στους αιθέρες, στην πραγματικότητα είναι ο μόνος ρεαλιστικός δρόμος για την αλλαγή. Αν ξέρετε άλλον, είμαι όλος αφτιά.

Έτσι, λοιπόν, ο Τσίπρας με την τόλμη και την αυτοθυσία του τίμησε την εντολή που πήρε στο ακέραιο, και ταυτόχρονα αγωνίστηκε πραγματικά για το εθνικό συμφέρον. Πρώτος αυτός, από την αρχή της κρίσης αλλά και πολύ παλιότερα, αποδείχθηκε συνεπής. Μόνος, χωρίς κανένα στήριγμα στα Ελληνικά και διεθνή ΜΜΕ, επέβαλε τη συζήτηση για το χρέος. Και με τις τελευταίες ενέργειες υψίστου πολιτικού ρίσκου, εξέθεσε ανεπανόρθωτα τη σημερινή, ελεεινή Ευρώπη, που δήθεν κόπτεται για τη Δημοκρατία αλλά πνίγει τη δημοκρατική έκφραση από όπου κι αν προέρχεται. Τι θέλουν, δημοψήφισμα; Δος τους έναν εικονικό πνιγμό να δούμε πόσο βαστάνε. Είναι τεραστίων διαστάσεων ήττα για την Ένωση ότι έχει κάνει τα πάντα για να καταπνίξει, δυο φορές, τη δημοκρατική έκφραση ενός λαού.

Αλέξη, νίκησες. Αν, δυστυχώς, τα πράγματα συνεχίσουν έτσι για τις επόμενες λίγες ώρες, μένει μόνο μια απόφαση να λάβεις ακόμη, ίσως την πιο δυσάρεστη της ζωής σου. Πάντως μέχρι σήμερα έχεις ήδη γράψει το δικό σου, λαμπρό κεφάλαιο στην Ιστορία.πηγή