«Γη και ύδωρ» στον ΟΑΣΘ από την Πολιτεία.

ΤΗΣ ΝΤΟΝΙΑΣ ΚΑΝΙΤΣΑΚΗ
Γη και ύδωρ έχει δώσει η Πολιτεία στον ΟΑΣΘ. Οι μέτοχοι του οργανισμού έχουν, βρέξει - χιονίσει, ακόμα και σε αυτούς τους καιρούς της οικονομικής κατάρρευσης, εντελώς εξασφαλισμένα κέρδη. Κέρδη τα οποία δε μειώνονται, παρά τα όσα τραβάνε οι πολίτες που έχουν εξοντωθεί οικονομικά. Η πίεση που άσκησε ο οργανισμός το προηγούμενο διάστημα, απειλώντας πως θα τραβήξει χειρόφρενο σε όλα τα λεωφορεία σε όλες τις γραμμές, αφήνοντας χωρίς αστική συγκοινωνία ένα εκατομμύριο κατοίκους, εάν δε δινόταν λύση στο πρόβλημα χρηματοδότησής του, προκάλεσε αντιδράσεις και αλγεινές εντυπώσεις.

Η σύμβαση του ΟΑΣΘ με το Ελληνικό Δημόσιο χαρακτηρίζεται από πολλούς λεόντειος και αποικιοκρατική. Και μάλλον δεν έχουν άδικο... Ετσι, η σύμβαση που υπέγραψε ο Οργανισμός με το ελληνικό Δημόσιο (και η πρόσφατη, αλλά και όλες όσες έχουν υπογραφεί στο μισό και πλέον αιώνα ζωής του ΟΑΣΘ), η οποία κυρώθηκε από την Ελληνική Βουλή και έγινε νόμος του κράτους, καθορίζει παχυλό επιχειρηματικό κέρδος. Το κέρδος αυτό, που μοιράζεται στους μετόχους, παραμένει ακλόνητο και μάλιστα τα τελευταία χρόνια έχει αυξητική τάση!

Ο υπολογισμός του γίνεται με βάση ένα μαθηματικό τύπο, ο οποίος λαμβάνει υπόψη το επενδεδυμένο κεφάλαιο του ΟΑΣΘ (την «περιουσία» του) και τον αριθμό των επιβατών. Το 2009, αλλά και το 2010, το επιχειρηματικό κέρδος ήταν περίπου 16 εκατ. ευρώ. Γενικότερα, τα τελευταία χρόνια τα έσοδα στον ΟΑΣΘ παραμένουν σταθερά, αλλά οι δαπάνες αυξάνονται, πιθανότατα λόγω προσλήψεων ή αύξησης του κόστους καυσίμων. Το ίδιο γίνεται και με το επιχειρηματικό κέρδος... Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί το ότι το 2004 τα έσοδα κάλυπταν το 44% του λειτουργικού κόστους του ΟΑΣΘ, ενώ σήμερα καλύπτουν το 28%.

Οι ακέραιες μετοχές του Οργανισμού είναι 424, πολλές εκ των οποίων είναι διασπασμένες σε δεύτερα, τέταρτα, ακόμη και όγδοα, με τους μετόχους να ανέρχονται συνολικά σε περίπου 2.000. Μετοχές του ΟΑΣΘ διαθέτουν και τα ΚΤΕΛ Θεσσαλονίκης, 29 τον αριθμό (μετά την υπογραφή συμπληρωματικής οικονομικής συμφωνίας του ΟΑΣΘ με το Ελληνικό Δημόσιο, με την οποία αυξήθηκαν κατά 18 τα λεωφορεία του Οργανισμού και ταυτόχρονα εξασφαλίστηκε η εξυπηρέτηση εννέα πρώην δήμων της επαρχίας Λαγκαδά). Μετοχές διαθέτει επίσης, 25 τον αριθμό, ο συνεταιρισμός των εργαζομένων στον ΟΑΣΘ. Σε κάθε ακέραιη μετοχή αντιστοιχεί μέρισμα μεγαλύτερο από 35.000 ευρώ το χρόνο.

Με αριθμούς

Το επιχειρηματικό κέρδος, μαζί βέβαια με το κόστος λειτουργίας του ΟΑΣΘ, πληρώνουν τόσο οι επιβάτες του Οργανισμού όσο και το Ελληνικό Δημόσιο, το οποίο βάζει... βαθιά το χέρι στην τσέπη. Το χειρότερο ενδεχομένως είναι η αδιαφάνεια που επικρατεί γύρω από τη μετοχική σύνθεση. Πρόσβαση στα στοιχεία δεν υπάρχει. Ομως η Θεσσαλονίκη βοά ότι μέτοχοι στον ΟΑΣΘ είναι πολιτικά πρόσωπα. Γι' αυτό, ίσως, πέρα από το εξασφαλισμένο κέρδος, ο ΟΑΣΘ, που λειτουργεί με συνθήκες ιδιωτικής επιχείρησης (είναι άλλωστε νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου), να απολαμβάνει και το προνόμιο του μονοπωλίου στην παροχή αστικών συγκοινωνιών στη Θεσσαλονίκη.

Αλλωστε, η σύμβαση είναι σε τόσο μεγάλο βαθμό κομμένη και ραμμένη στα μέτρα του ΟΑΣΘ, ώστε να καθιστά σχεδόν εκ προοιμίου κάθε παρέμβαση της Διαιτησίας εύκολα κερδισμένη υπόθεση για τον οργανισμό.

Με τη... γλώσσα των αριθμών, ο ΟΑΣΘ λαμβάνει σήμερα ετήσια αντισταθμιστική καταβολή μεγαλύτερη των 100 εκατ. ευρώ. Δηλαδή σε μια δεκαετία, η αντισταθμιστική καταβολή που βγαίνει από τον κρατικό κορβανά αγγίζει το 1 δισ. ευρώ! Οσο περίπου δηλαδή θα κοστίσει το μετρό της Θεσσαλονίκης. Το ποσό αυτό πληρώνουν όλοι οι Ελληνες φορολογούμενοι, είτε χρησιμοποιούν είτε όχι τα λεωφορεία του ΟΑΣΘ.

Το... απίστευτο

Η σύμβαση είναι ετεροβαρής σε τόσο μεγάλο βαθμό που, αν για κάποιον λόγο οι Θεσσαλονικείς σταματούσαν να χρησιμοποιούν για τις μετακινήσεις τους τα λεωφορεία του ΟΑΣΘ, το Δημόσιο θα εξακολουθούσε να καταβάλλει αποζημίωση στον Οργανισμό, καλύπτοντας πιθανές ζημίες, αλλά και επιχειρηματικό κέρδος!

Την ίδια ώρα, στους νέους νόμους, σύμφωνα με τις ευρωπαϊκές επιταγές που ισχύουν για τους συγκοινωνιακούς φορείς της Αθήνας, αλλά και της Ευρώπης, προβλέπεται επιδότηση εισιτηρίου και όχι επιδότηση ζημιών. Μάλιστα, οι νόμοι αυτοί ωθούν ουσιαστικά τους συγκοινωνιακούς φορείς να ακολουθήσουν «επιθετική» πολιτική, κάνοντας ενέργειες με τις οποίες θα αυξηθούν οι πωλήσεις των εισιτηρίων τους, ενώ ταυτόχρονα θα εντείνουν τον έλεγχο της εισιτηριοδιαφυγής (π.χ. εγκαθιστούν ηλεκτρονικό εισιτήριο και προσπαθούν να μειώσουν τις δαπάνες). Κι αυτό καθώς όσο περισσότερα εισιτήρια πουλήσει ένας συγκοινωνιακός φορέας, ανάλογη θα είναι η επιδότηση που θα πάρει.

Ο ΟΑΣΘ, ανεξάρτητα από τον αριθμό των εισιτηρίων που θα πουλήσει, ακόμα κι αν κυκλοφορεί με άδεια λεωφορεία, θα εισπράξει...

Η άλλη πλευρά

Ο ΟΑΣΘ, από την πλευρά του, υποστηρίζει ότι το πραγματικό κόστος μετακίνησης του κάθε επιβάτη (προσήκον κόμιστρο ονομάζεται) είναι το φτηνότερο στην Ελλάδα και στην Ευρώπη, αφού έχει κόστος 1,75 ευρώ και μάλιστα με ένα στόλο λεωφορείων που είναι ο νεότερος σε όλη τη γηραιά ήπειρο και ο πλέον σύγχρονος. «Το κράτος θα μπορούσε να μην δώσει επιδότηση και ο επιβάτης να πληρώνει 1,75 ευρώ για τις μετακινήσεις του. Αποτελεί απόφαση της Πολιτείας να ασκήσει κοινωνική πολιτική με τις συγκοινωνίες στη Θεσσαλονίκη. Θα μπορούσε και να μην το πράξει», επισημαίνουν ανώτερα στελέχη του ΟΑΣΘ.

Λένε επίσης ότι μέσα σε λιγότερα από μια δεκαετία, ο ΟΑΣΘ αύξησε τις παρεχόμενες υπηρεσίες του τέσσερις φορές, κάτι το οποίο είχε ως συνέπεια την αύξηση των δαπανών του. Ειδικότερα, το 2003 και το 2004 επέκτεινε την περιοχή εξυπηρέτησης σε 15 δήμους του νομού, ενώ αύξησε το στόλο του με 48 επιπλέον λεωφορεία. Το 2005 άρχισε να εξυπηρετεί δωρεάν, με τέσσερα ειδικά διασκευασμένα οχήματα, τους ανθρώπους με αναπηρίες. Το 2008 επίσης αύξησε το στόλο του, με 64 επιπλέον λεωφορεία, προκειμένου να βελτιώσει τις υπηρεσίες του. Τέλος, το 2011 αύξησε και πάλι το στόλο του, με 18 νέα λεωφορεία και μετά από ειδική σύμβαση με το ΚΤΕΛ Θεσσαλονίκης προχώρησε σε νέα επέκταση της περιοχής εξυπηρέτησης στο νομό.πηγή